Sıradışı Bir Deneyim: Karanlıkta Diyalog!

Empati hakkında ne biliyorsunuz?

Ben Karanlıkta Diyalog deneyimine kadar görme engellilerle ilgili ve -hatta benzeri bir çok konuda- bırakın empati yapmayı, hislerini ve yaşadıklarını anlamanın ucundan bile geçmiyormuşum meğer!

Karanlıkta Diyalog ya da orjinal adıyla "Dialogue in the Dark" İstanbul uzunca bir süredir Gayrettepe Metro İstasyonu sergi alanında ziyaretçileriyle buluşuyor. Arkadaşlarımdan ve giden her kişiden duyduğum tek şey bunun müthiş ve bir o kadar da şaşırtıcı bir deneyim olduğuydu. Ben de bir kaç hafta önce merak içinde Karanlıkta Diyaloğa katıldım. Biletleri Biletix'ten ya da gişeden alabiliyorsunuz. Öncesinde seanslarını öğrenmekte fayda var.

Peki nedir bu sıradışı deneyim? Ne yaşadım?

Bir İstanbul turu ama bu tura görerek değil diğer tüm duyularınızla çıkıyorsunuz. Tamamen karalık hatta zifiri karanlık bir parkurda duyarak, dokunarak ve konuşarak ilerliyor, görme engelli rehberinizle çeşitli toplu taşıma araçlarına biniyor -aslında binmeye çalışıyor ki neden böyle söylediğimi orada çok net anlıyorsunuz- ve sonunda da yine rehberinizle sohbet ederek tamamlıyorsunuz. Anlatmak gerçekten güç çünkü bahsedildiği gibi çok sıradışı bir deneyim. Zaman zaman duygulandım, zaman zaman hiç bir şey görememekten tedirgin oldum ama dışarı çıktığımda çok farklı duygular içindeydim ve 90 dakikalık bir deneyimin bakışımı bu kadar değiştireceğini hayal bile edemezdim.

Turun sonlarına doğru bir kafede oturuyor, rehberinizle ve diğer katılımcılarla sohbet ediyorsunuz. Biz bu sohbetten şunları öğrendik; Türkiye'de yaşamak engelliler için zorun da ötesinde. Kendi başlarına dışarı çıkmaları ve sosyalleşmeleri için yeterli imkanlar yok. En önemlisi de arabasını hala kılavuz yol (sarı tırtıklı yollar) üzerine bırakan yaratıkların olduğu ülkemizde, devletin gerekli yasal düzenlemeleri hızlıca yapması gerekiyor. İster AB süreci zorunlu kıldığı için ister vicdani zorunluluk olsun onları bir an önce özgür kılmalıyız.

Bu arada rehberimiz Necmi Bey'e sorularımız da oldu. Ben özellikle dışarıda rastladığımız karşıdan karşıya geçmeye ya da bir toplu taşıma aracına binmeye çalışan görme engelli kişilere nasıl yardım etmemiz gerektiğini hep merak etmiştim ve bunu sordum. Yapmamız gereken önce yardım isteyip istemediklerini öğrenmek. Sormakta mahsur yok. Eğer yardım isterse siz onun değil onun sizin kolunuza girmesini sağlamak ve böylece yarım adım önde onun da hareketleri algılayacağı şekilde ilerlemek. Diyalog kurmak ve yardım etmek yapmamız gereken tek şey.

Karanlıkta Diyalog aslında bir proje olarak başlayan, 130'dan fazla şehirde 8 milyon kişi tarafından ziyaret edilen ödüllü bir "deneyimsel sergi". Alman Andreas Heinecke tarafından 1988 yılında aynı adla Almanya'da hayata geçirilmiş. Türkiye'ye de getirilmesi için çeşitli kuruluşlar ön ayak olmuş ve biz de bu güzel ve farklı deneyimle buluşuyoruz. Sadece tavsiye etmiyorum mutlaka ama mutlaka bunu yaşamalısınız diyorum. Detaylı bilgiye buradan ulaşabilirsiniz.

Unutmayın öğrenmenin tek yolu karşılaşmaktan geçer!